Mạng lưới Tiên phong logo

Tiên phong tour: Hành trình chia sẻ và kết nối

Đăng vào 2/21/2022

Từ câu hỏi, chúng ta đều là các dân tộc thiểu số, đến từ các vùng miền khác nhau, chỉ có dịp chúng ta mới gặp nhau tại Hà Nội. Tại sao chúng ta không một lần đến thăm nhau để tìm hiểu về văn hóa, cuộc sống, học hỏi về tri thức bản địa của các dân tộc anh em trong nhóm Tiên Phong nhỉ? Đó cũng là lý do chúng tôi đã thực hiện chuyến TIÊN PHONG TOUR.

[Tiên Phong Tour]: HÀNH TRÌNH CHIA SẺ VÀ KẾT NỐI

 

Ngày 8 tháng 4 vừa qua, Tiên Phong Tour khép lại những chặng đường đi đến các vùng miền khác nhau: Điên Biên, Lạng Sơn, Thanh Hóa, Đắklắk và Đắk Nông. Với kết quả thành công hơn mong đợi.

 

Từ câu hỏi, chúng ta đều là các dân tộc thiểu số, đến từ các vùng miền khác nhau, chỉ có dịp chúng ta mới gặp nhau tại Hà Nội. Tại sao chúng ta không một lần đến thăm nhau để tìm hiểu về văn hóa, cuộc sống, học hỏi về tri thức bản địa của các dân tộc anh em trong nhóm Tiên Phong nhỉ? Đó cũng là lý do chúng tôi đã thực hiện chuyến TIÊN PHONG TOUR.

Mỗi điểm đến chúng tôi đều chia sẻ cho nhau nghe về văn hóa, cuộc sống, tri thức bản địa của dân tộc mình, xây dựng tình đoàn kết giữa các dân tộc anh em.

 

Điểm đến đầu tiên của Tiên Phong Tour là thăm nhóm Tiên Phong Điện Biên, ở đây chúng tôi được nghe anh Tòng Văn Hân, một nhà nghiên cứu người Thái, cũng là thành viên nhóm Tiên Phong kể về văn hóa người Thái, các quan niệm của người Thái về rừng và cách làm nhà, ngoài ra còn chia sẻ cách hoạt động của nhóm Tiên Phong Điện Biên tại địa phương… Đặc biệt hơn, buổi cơm thân mặt với ban ngành lãnh đạo địa phương cùng với nhóm Tiên Phong, qua buổi cơm là cơ hội để nhóm Tiên Phong chia sẻ những hoạt động của mình đang làm và hướng đi trong tương lai. Bên phía chính quyền địa phương phần nào đã thấu hiểu và hết sức ủng hộ tinh thần tiên phong Điện Biên. Kết thúc là một buổi giao lưu văn nghệ, chúng tôi nắm tay nhau điệu múa xòe, nhảy sạp đầy hân hoan.

Giao lưu văn nghệ tại Điện Biên

Chia tay Điện Biên chúng tôi tiếp tục hành trình đến thăm anh em Tiên Phong Thanh Hóa, trên đường chúng tôi ghé vào thăm nông trại Amifarm ở Mộc Châu, được nghe anh Vinh kể về cách làm nông nghiệp sạch, bền vững, thân thiện với môi trường, về quy trình tạo vi sinh để giúp cho việc chăn nuôi tốt hơn. Bên cạnh đó anh cũng chia sẻ cách anh xây dựng cộng đồng, giúp đỡ người dân trong khu vực tiếp cận với cách làm nông nghiệp mới (so với dùng hóa chất). Ở lại một đêm trong nông trại Amifarm yên tĩnh, cho chúng tôi một giấc ngủ ngon để tiếp tục hành trình.

 

Thanh Hóa: Điểm đến đầu tiên là nhà chị Hợi, thành viên nhóm Tiên Phong huyện Bá Thước. Xong buổi cơm trưa (hơn 1h00’), chúng tôi ngồi lại với nhau chia sẻ về các hoạt động của mình tại địa phương, sau cuộc trò chuyện chúng tôi di chuyển sang thôn Ben, nhà chị Huệ để chuẩn bị cho đêm giao lưu văn nghệ.

 

Tuy trời mưa lâm râm, tưởng chừng không có khách mời nào đến. Không mong đợi căn phòng của nhà văn hóa thôn Bến đông đề nghị, các cấp lãnh đạo của địa phương có mặt đông đủ, tham gia với niềm tin khởi đầu. Đặc biệt là đội văn nghệ thành biểu diễn các tiết mục nghệ thuật dân gian khá ấn tượng. Sẵn sàng nghệ thuật trong từng người từng thành viên Tiên Phong cứ thế mà bốc cháy.

 

Sau buổi học văn nghệ, chị tại địa phương khen ngợi, “nhóm Tiên Phong đa tài ghê, cái gì cũng biết, người thổi hồn, người đánh đàn, nhảy múa,…”. Có bác nhà báo bày tỏ sự yêu mến của mình bằng việc tặng cho nhóm Tiên Phong bài thơ vô cùng thân thương. Xem lại các bình luận, nhiều người hỏi, làm sao có thể tham gia vào nhóm Tiên Phong? Điều đó cho thấy, cách Tiên Phong lan tỏa trong hệ thống cộng đồng, cũng là động lực cho nhóm Tiên Phong tiếp tục duy trì và có nhiều hoạt động thực thi trong tương lai. Chúng ta cùng nhau nắm tay nhau nhảy múa quanh các đống lửa, khoảng cách ở mỗi dân tộc như đóng lại, dù ở mỗi vùng khác nhau, dân tộc khác nhau, chúng ta cùng xem như anh em một nhà.

 

Đến Cẩm Thủy, dừng chân tại nhà anh Tự đúng vào dịp sinh nhật anh, chúng tôi được thưởng thức món ăn truyền thống của người Mường. Được nghe trưởng Thôn bày tỏ chân thành với các thành viên Tiên Phong, mong nhóm có nhiều hoạt động ý nghĩa hơn nhằm gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc mình.

Giao lưu với nhóm Tiên phong Thanh Hóa

 

Chia tay Thanh Hóa, nhóm Tiên Phong tiếp tục lên đường đến Đắk Lắk, điểm dừng chân là thành phố Buôn Ma Thuột. Chúng tôi ghé thăm bến nước ở Buôn Tring thuộc thị xã Buôn Hồ. Đây là bến nước mà thành viên Tiên Phong kêu gọi cộng đồng cùng nhau xây dựng. Đối với người Ê Đê bến nước là nơi linh thiêng, ở đó có những thực hành văn hóa vô cùng ý nghĩa, đầy tính nhân văn nhưng ngày nay đã đi vào lãng quên. Rồi đến thăm anh Ytri thành viên nhóm Tiên Phong, ở đây chúng tôi được nghe những câu chuyện về đất đai, luật tục của người Ê Đê về rừng từ các cụ già mà lòng đầy nghẹn ngào.

Một chặng đường dài cả nhóm cũng cần ngồi lại với nhau để ôn lại hành trình của mình đi qua. Chúng tôi ngồi lại với nhau tại Bảo Tàng cà phê Trung Nguyên, mỗi nhóm chia sẻ cảm nhận chặng đường mình đã qua, những bài học được đúc rút, hướng đi tiếp theo cho Tiên Phong.

Thăm bến nước buôn Trinh


Chặng cuối cùng, điểm đến là Đắk Nông, đến thăm nhà anh Sar Đông Nguyên thành viên nhóm Tiên Phong, chúng tôi được vinh hạnh đi trên cây cầu “ước mở”, nơi mà anh Sar Đông Nguyên gửi gắm tất cả tình yêu vào đó. Chúng tôi vô cùng tự hào về thành viên Tiên Phong, với việc làm vô cùng ý nghĩa cho buôn làng. Anh chia sẻ, “nhiều lần thấy bà con đi rẫy bị nước cuốn trôi, suýt mất mạng mà xót vô cùng, về vật chất như: xe máy, những bao cà phê bị nước cuốn trôi thì vô số kể”.

Chứng kiến những hoàn cảnh như thế, từng khúc ruột của anh như bị cắt, anh không thể nào đứng nhìn hàng xóm, người thân của mình ngày ngày đi qua đoạn đường nguy hiểm thế. Rồi anh quyết tâm vận động cộng đồng đóng góp xây dựng cây cầu. Tình yêu và lòng thành của anh cũng được người dân ủng hộ, thế nhưng với số tiền hơn 300 triệu so với người dân trong thôn là khá lớn. Anh vừa nói, vừa xúc động, “nếu chưa đủ tiền xây cầu thì mình sẽ đi vay mượn, phần nợ đó mình sẽ trả dần dần”. Bên cạnh anh còn có rất nhiều người tiên phong như anh Vàng Seo Ký người Mông, để làm cầu bắt qua sông anh Ký phải ngày đêm thuyết phục, giải thích cho vợ hiểu, hai vợi chồng chấp thuận cho miếng đất gia đình để xây nên chiếc cầu. Anh Vàng Seo Ký nói, “Đất đai nếu bán đối với chúng tôi mười, hai mươi triệu là số tiền khá lớn nhưng tính mạng của anh em, hàng xóm càng lớn hơn. Hy sinh miếng đất để bà con an toàn thì vui rồi”.

 

Từ tình yêu - sự hy sinh và đóng góp của cộng động, đây có lẽ là một cây cầu vô giá, nó thể hiện đầy đủ với cái tên mà anh Sar Đông Nguyên nói, “lúc trước mình nói cây cầu này là cây cầu ước mơ, nhưng sau chứng kiến cây cầu được hình thành, sự đóng góp của bà con, bà con đặt tình yêu vào nó, nên mình đổi lại đây là cây cầu tình yêu”.

Cây cầu tình yêu

 

Sau buổi chia sẻ, cả nhóm Tiên Phong phụ giúp mỗi người một tay chuẩn bị cho bữa cơm tối, giao lưu văn nghệ. Trong buổi cơm cũng có sự góp mặt của các cấp lãnh đạo địa phương từ xã đến huyện về chung vui, chương trình khép lại với bài hát “Nối vòng tay lớn”, chúng tôi nắm tay nhau từ bắt vào nam, không phân chia dân tộc, tôn giáo, chúng tôi cứ thế nhảy múa hoang ca.


Hành trình Đắk Nông cũng khép lại chuyến Tiên Phong Tour đầy ý nghĩa, chúng tôi chia tay nhau mà không nỡ rời xa. Cái mà mỗi chúng tôi mang về là những bài học, những khoảnh khắc xúc động. Hình ảnh ấy, kỷ niệm đẹp ấy sẽ mãi đọng lại trong tâm trí chúng tôi.

 

Chúc cả nhà Tiên Phong sức khỏe. Hẹn gặp lại!

Đọc thêm từ Mạng lưới

Muốn đi xa phải đi cùng nhau trên hành trình bảo tồn hoa văn thổ cẩm

Muốn đi xa phải đi cùng nhau trên hành trình bảo tồn hoa văn thổ cẩm

Đăng vào 2/21/2022

Hơn hết, chúng mình may mắn được đóng vai trò như một cầu nối giữa truyền thống và hiện đại. Cụ thể, đội ngũ dự án đã hướng dẫn các đại diện cộng đồng dân tộc thiểu số địa phương cách thu thập dữ liệu về hoa văn thổ cẩm như hình ảnh, ý nghĩa hoa văn, câu chuyện, điển tích đằng sau, để chính các đồng bào đồng lòng đi cùng với Ethnicity trong việc bảo tồn và phát triển giá trị văn hóa truyền thống này.

Chia sẻ của người đồng hành

Chia sẻ của người đồng hành

Đăng vào 2/21/2022

Mình may mắn được đồng hành cùng mọi người trong Tiên Phong với vai trò tư vấn hỗ trợ qua một hành trình đầy cảm xúc, từ khi ý tưởng tìm hiểu thổ cẩm mới chớm cho đến bây giờ khi đứa con tinh thần của bà con sắp chào đời. Sự nhiệt thành và say mê của mọi người trong những ngày đi tìm hiểu về hoa văn thổ cẩm dân tộc đã cho mình thêm nhiều năng lượng, cũng như nhiều suy nghĩ trăn trở làm sao để nghề dệt truyền thống sống tiếp trong lòng cộng đồng như nó đã từng.

Sách Dòng chảy sắc màu

Sách Dòng chảy sắc màu

Đăng vào 2/21/2022

Thai nghén bấy lâu, giờ đứa con tinh thần của nhóm Tiên Phong sắp chào đời. Theo phong tục của nhiều dân tộc, một em bé được sinh ra chúng ta làm lễ chào đón, đặt tên,.. Vậy một quyển sách được ra đời chúng ta nên có một lễ chào đón không nhỉ?